06/07/2023
Uống” cà phê cửa hậu, lợi hay hại? (Thụt Tháo Đại Tràng bằng Cà Phê)
- Vũ Thế Thành
Thụt tháo đại tràng bằng cà phê (coffee e***a) đang là trào lưu trong nước, được quảng cáo là “phương pháp đột phá trong việc hỗ trợ điều trị ung thư” và “thải độc cơ thể”. Sự thật thế nào?
Thụt tháo đại tràng là đưa nước vào trực tràng qua ngõ hậu môn để làm sạch đại tràng đã có từ thời cổ Hy Lạp. Thuở đó người ta tin rằng, sản phẩm cặn bã từ việc tiêu hóa thịt và một số thực phẩm khác tích lũy ở màng nhầy ruột già rồi phát sanh độc tố ngấm lại vào cơ thể, gây hại cho sức khỏe. Do đó cần phải thường xuyên làm sạch đại tràng, loại bỏ chất độc để phòng ngừa bệnh tật.
Thụt tháo đại tràng đã bị lãng quên từ lâu, nhưng đến đầu thế kỷ 20 “phục hưng” lại, và người khởi xướng là bác sĩ Max Gerson, người Mỹ gốc Đức. Thoạt đầu Gerson dùng cách thụt tháo đại tràng để trị chứng đau nửa đầu và bệnh lao. Năm 1928, ông dùng phương pháp này trong điều trị ung thư. Dung dịch thụt rửa không chỉ là nước mà là cà phê, dầu thầu dầu (castor oil), và đôi khi dùng cả nước oxy già (hydrogen peroxide) và ozone.
Ngoài thụt tháo, Gerson còn yêu cầu bệnh nhân tuân thủ chế độ ăn chay và loại bỏ hoàn toàn thịt động vật vì ông cho rằng đó là nguyên nhân dẫn đến thiếu hụt các enzyme tuyến tụy (suy diễn này chưa được chứng minh).
Ngày nay, phương pháp thụt tháo đại tràng còn được biến hóa, thêm thắt “phụ gia” vào dung dịch thụt rửa nào là lợi khuẩn, enzyme, chất chống oxid hóa, thảo dược… Tuy vậy, thụt tháo cà phê vẫn được quảng cáo mạnh nhất, còn các “phụ gia” được xem là “giá trị cộng thêm” được chào mời khi khách hàng đến cơ sở thụt tháo.
#- Lợi ích “tự công bố”
Trường phái “coffee e***a” xem đây là phương pháp trị liệu y học thay thế và bổ sung (comlementary alternative medicine), và việc thải độc bằng “coffee e***a” đem lại những lợi ích như: tăng cường hệ miễn nhiễm, trị táo bón, loại bỏ kim loại nặng, ký sinh trùng, làm ngừng tăng trưởng nấm men trong ruột, trị nhức nửa đầu, dị ứng, hen suyễn, trầm cảm, và độc đáo là trị ung thư bằng cách giải độc gan và bàng quang túi mật. Dĩ nhiên còn thêm nhiều lợi ích khác nữa tùy mức độ… “cao hứng” của marketing.
Những lợi ích “thần thánh” này được quy cho các hoạt chất có trong cà phê (rang), chủ yếu là các chất chống oxid hóa mà việc uống cà phê không thể đem lại được do bị trở ngại bởi dịch vị trong dạ dày.
#- Khoa học nói gì về thụt tháo đại tràng?
Cho đến nay không có bằng chứng khoa học xác nhận, độc tố trong chất thải trong ruột già hấp thu rồi gây hại cho sức khỏe đến độ cần phải tháo thụt đại tràng.
Cũng không có bằng chứng khoa học xác nhận những lợi ích đa năng của việc làm sạch đại tràng, kể cả giải độc bằng cà phê… cửa hậu. Các nghiên cứu liên quan đều là những báo cáo lẻ tẻ (case report).
Thực phẩm chúng ta ăn vào được phân giải bởi men tiêu hóa, sau đó được hấp thu hầu hết là ở ruột non. Bã thức ăn chưa tiêu hóa được (như chất xơ) khi xuống tới ruột già, một phần sẽ được lên men do vi khuẩn, tạo ra những chất có lợi cho sức sức khỏe như acid béo dây ngắn, các vitamin nhóm B ( B5, B8 và B12) và vitamin K. Những chất có lợi này cùng với nước và các khoáng ion natri, kali và các chất dinh dưỡng còn sót lại được hấp thu triệt để từ ruột già.
Một phần chất bã và sản phẩm lên men tại đây chính là nguồn cung cấp thức ăn cho cả 500 chủng loại vi khuẩn. Chúng giúp ích cho hệ miễn nhiễm, triệt tiêu vi khuẩn có hại và vô hiệu hóa một số độc chất. Việc hấp thu nước làm bã sệt lại và sau cùng hình thành phân ở phần cuối đại tràng và trực tràng, chờ thời cơ xuất hiện phản xạ không điều kiện để tống ra ngoài.
Tóm lại, y học chính thống cho rằng, hệ tiêu hóa của cơ thể có khả năng tự “chế biến”, hấp thu và loại bỏ chất thải, độc tố và vi khuẩn có hại mà không cần đến làm sạch ruột.
#- Một nghiên cứu về “uống” cà phê cửa trước và cửa hậu
Như đã nói ở trên, lợi ích của “coffee e***a” được quy cho các chất chống oxid hóa có trong cà phê. Một trong những lợi ích mà giới marketing rất tự hào về “uống” cà phê cửa hậu, đó là có thể làm ống dẫn mật dãn ra, kích thích gan tiết ra enzyme giải độc gan, rồi bài tiết chất độc ra ngoài. Lợi ích này có được là do trong cà phê có chất cafestol, mà khi thụt tháo đại tràng với cà phê sẽ kích thích hoạt tính của enzyme glutathione S- transferase để tạo ra chất gluthathione đưa đến hiệu quả thải độc gan.
Khoa Y trường Đại học Chiang Mai (Thái Lan) trong một nghiên cứu xuất bản năm 2012 đã thực hiện một nghiên cứu khá thú vị về ảnh hưởng của các chất chống oxid hóa trong cà phê qua phương pháp “coffee e***a” so sánh với uống cà phê bình thường. (*)
Đối tượng tham gia nghiên cứu gồm 11 người khỏe mạnh (nam), “uống” cà phê cửa hậu 6 lần trong 2 tuần, mỗi tuần 3 lần, hoặc nhâm nhi cà phê 2 lần mỗi ngày trong 11 ngày. Sau đó xét nghiệm máu ở mỗi giai đoạn để định lượng mức GSH, MDA, và chỉ số TEAC.
- GSH (gluthathione) là chất chống oxid hóa có thể ngăn ngừa tổn thương tế bào do các gốc tự do, các peroxide lipidproxides và các kim loại nặng gây ra. Chất GSH giúp “thải độc gan” đến từ cafestol có trong cà phê như đã nói ở trên.
- MDA (malondialdehyde) là sản phẩm do các gốc tự do tác kích vào các acid béo không no.
Chất MDA có thể gây tổn thương cho DNA và protein dẫn đến đột biến gen.
- TEAC (Trolox equivalent antioxidant capacity) cho thấy khả năng chống oxid hóa tương đương với chất Trolox.
Kết quả như sau:
- Uống cà phê bình thường hoặc thụt tháo cà phê 1 lần hay nhiều lần (trong khoảng 12 ngày thí nghiệm) cũng không làm tăng glutathione (GSH) hay làm giảm mức malondialdehyde (MDA).
- Mức TEAC sụt giảm đáng kể so với mức chuẩn của đối tượng sau khi uống cà phê 6 ngày và 12 ngày, hoặc sau khi thụt tháo cà phê 12 ngày.
Tóm lại, uống cà phê cửa trước hay cửa hậu cũng chẳng làm tăng GSH và chỉ số TEAC, hay làm giảm MDA, không làm tăng độc mà cũng không thải độc, như nhau cả.
Trong các loại rau củ quả thì cà phê có nhiều chất chống oxid hóa nhất, tới cả vài trăm loại chứ không ít. Đó là mới tính trong hạt cà phê tươi, chứ nếu hạt cà phê được ủ, như loại arabica thì còn nhiều hơn nữa. Theo nghiên cứu của tiến sĩ Joe Vinson (đại học Scranton, Hoa kỳ), các chất chống oxid hoá mà người Mỹ tiêu thụ chủ yếu đến từ cà phê, chứ từ rau quả trái cây chỉ là thứ yếu.
Nhiều chất chống oxid hóa như vậy, nhưng chẳng có nhà khoa học nào dám phát biểu, uống cà phê phòng chống rủi ro ung thư. Chỉ riêng “coffee e***a” mới dám tự hào về chất chống oxid hóa có trong cà phê.
#- Thụt tháo đại tràng trong y học
Y học chính thống vẫn áp dụng làm sạch đại tràng bằng cách đưa nước vào trực tràng qua ngõ hậu môn (colon e***a) trong vài trường hợp sau:
- Bị táo bón lâu ngày đã dùng thuốc xổ không hiệu quả, và thường chỉ dùng nước muối sinh lý để tháo thụt, hoặc thêm thuốc để làm mềm phân, làm dịu niêm mạc hậu môn, chứ không xem đây là giải pháp thải độc.
- Cần làm sạch đại tràng để nội soi. Hiện nay hầu hết là dùng thuốc xổ hơn là thụt tháo.
- Giải phẫu vùng bụng, cần làm sạch đại tràng để bác sĩ phẫu thuật dễ thao tác.
- Chụp X-quang phản quang để chẩn đoán tình trạng ruột già. Dung dịch thụt tháo có thêm chất phản quang như barium.
#- “Coffee e***a” lợi hại cỡ nào?
Y học thừa nhận lợi ích của phương pháp này trong giải quyết táo bón, tương tự như làm sạch đại tràng bằng nước ấm hay nước muối sinh lý chứ không có ưu thế gì hơn. Còn thải độc gan hay chữa trị ung thư với “coffee e***a” là chuyện thêu dệt quá mức.
Điều ít người biết là bác sĩ Max Gerson, cha đẻ liệu pháp “coffee e***a”, vào năm 1953 đã không còn được bảo hiểm tai nạn nghề nghiệp (malpractice insurance), và năm 1958, ông bị tiểu bang New York treo giấy phép hành nghề 2 năm.
Có nhiều giải pháp để điều trị táo bón. Về lâu dài là cải thiện chế độ ăn uống (thêm nhiều chất xơ), uống đủ nước và vận động thường xuyên. Nếu cần giải quyết trước mắt, có thể dùng thuốc xổ với chỉ định của bác sĩ. Còn thụt tháo đại tràng là giải pháp chẳng đặng đừng, và nên thực hiện ở bệnh viện hơn là làm ở nhà. Nhiều trường hợp phải cấp cứu do thụt tháo không đúng cách (thủng ruột) đã được ghi nhận.
Y học không khuyến khích thụt tháo đại tràng thường xuyên, dù là với nước muối hay cà phê. Làm sạch đại tràng là tống ra ngoài các vi khuẩn cả xấu lẫn tốt mà chúng đang trong trạng thái cân bằng kềm chế lẫn nhau để tồn tại, loại bỏ các chất khoáng gây mất cân bằng điện giải, lâu dài mất phản xạ đại tiện và lệ thuộc vào thụt tháo. Đó là chưa kể đến những tác dụng phụ do thụt tháo thường xuyên (viêm nhiễm, ngứa ngáy hậu môn, mất nước, rối loạn tiêu hóa…)
Trào lưu “Coffee e***a” phần lớn là do lan truyền nhỏ to trên mạng xã hội để bán dụng cụ và “phụ gia” thụt tháo. Có nơi còn quảng cáo, thụt tháo cà phê sẽ làm bạn giảm stress, sảng khoái, có khi thụt tháo riết đâm ghiền. Trời đất!
Vũ Thế Thành
(*) Antioxidant effects after coffee e***a or oral coffee consumption in healthy Thai male volunteers – https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0960327111432499
------
https://saigonthapcam.wordpress.com/2023/06/26/uong-ca-phe-cua-hau-loi-hay-hai/ -9553
![[Hành Trình Kết Nối]Một ngày vui, tự nhiên có anh bạn bên nhắn cho mình.Bé ơi, anh còn dư ít xà bông handmade chưa kịp...](https://img4.convenience1.com/739/347/223128187393470.jpg)
![[Vài Điều Về Măng]Trời mưa thèm canh măng- Vũ Thế ThànhMăng (bamboo shoot) là cây non nhú ra khỏi mặt đất của tre của tr...](https://img4.convenience1.com/727/839/190945627278393.jpg)
![[HỦY VÉ ĐI TÀU LẶN TITAN VÀO PHÚT CHÓT, TRIỆU PHÚ NGƯỜI MỸ MAY MẮN THOÁT CỬA TỬ]-----------------------------Stockton Ru...](https://img5.convenience1.com/069/629/190099930696296.jpg)
