29/05/2023
Cẩm nang chăm sóc sức khỏe răng miệng hiệu quả 😁🦷
Bài viết này được thảo luận và tư vấn chuyên môn cùng Chuyên gia, Dr. Đặng Tiến Đạt - Chuyên gia Răng - Hàm - Mặt - Khoa khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Tổng hợp Quốc tế Vinmec Hạ Long. 🏥
Sức khỏe của răng và miệng phản ánh sức khỏe của răng, nướu và khoang miệng. Chăm sóc sức khỏe răng miệng đúng cách có thể phòng ngừa các vấn đề liên quan đến nướu, giúp bảo vệ sức khoẻ và mang lại sự tự tin.
1. Các phương pháp chăm sóc sức khỏe răng miệng hiệu quả 😷🦷
1.1. Đánh răng 2 lần mỗi ngày ⏰🪥
Bệnh về răng và nướu là hai vấn đề sức khỏe răng miệng lớn và thường gặp nhất. Đánh răng hai lần mỗi ngày vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và buổi tối trước khi đi ngủ là phương pháp chăm sóc sức khỏe răng miệng cơ bản và quan trọng nhất.
Nên đổi bàn chải đánh răng mỗi 3 – 4 tháng một lần. Đối với người niềng răng, cần sử dụng loại bàn chải đặc biệt cũng như các công cụ vệ sinh răng miệng phù hợp khác theo lời khuyên của nha sĩ. Nếu có khó khăn trong việc cầm và sử dụng bàn chải do vấn đề sức khỏe, thì bạn có thể dùng bàn chải đánh răng điện.
1.2. Đánh răng theo phương pháp chính xác 🪥🎯
Để duy trì sức khỏe răng miệng, chỉ đánh răng thường xuyên không phải là đủ mà kỹ thuật đánh răng phải đúng cách để loại bỏ những mảng bám dính trên bề mặt răng, hạn chế các vi khuẩn gây sâu răng, viêm lợi. Nếu đánh răng không đúng sẽ làm mòn lớp men răng gây hiện tượng răng nhạy cảm ê buốt, những mảng bám sẽ trở nên cứng hơn và tụ lên, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và tấn công vào chân răng, nướu dẫn đến nha chu. Ngoài ra, đánh răng quá mạnh còn có thể làm tổn thương nướu, gây ra viêm nướu và tình trạng lùi nướu.
Thao tác đánh răng đúng như sau: 👇📋
Để bàn chải răng nằm ngang và nằm nghiêng một góc khoảng 450 so với viền nướu sao cho đầu lông bàn chải tiếp xúc với cả răng và nướu. Chải nhẹ nhàng mặt ngoài của tất cả răng ở hàm trên và hàm dưới với khoảng cách 2 – 3 răng (hàm trên xuống và hàm dưới lên), hoặc xoay tròn bàn chải răng cho lông bàn chải có thể chui được vào từng kẽ răng, từ 5 – 10 lần, để lấy hết thức ăn bị bám vào răng.
Chải mặt trong của răng ở hàm trên và hàm dưới tương tự như mặt ngoài bằng cách chải lên, chải xuống hoặc xoay tròn.
Đặt lông bàn chải răng song song với các mặt nhai của răng rồi nhẹ nhàng di chuyển bàn chải khoảng 10 lần từ trong ra ngoài.
1.3. Chăm sóc lưỡi 👅💦
Không chỉ đọng lại trên răng gây tình trạng tình trạng cao răng, các mảng bám còn có thể đọng lại trên lưỡi, gây ra các vấn đề sức khỏe răng miệng và hơi thở có mùi hôi. Do đó, mỗi khi vệ sinh răng miệng, hãy kết hợp chải răng với vệ sinh lưỡi từ trong ra ngoài bằng bàn chải răng hoặc dụng cụ chải lưỡi chuyên dụng.
1.4. Sử dụng kem đánh răng chứa fluoride 🦷💎
Việc chọn loại kem đánh răng hợp lý là rất quan trọng đối với sức khỏe răng miệng. Có rất nhiều loại kem đánh răng. Tùy theo sở thích về mùi và thương hiệu nhưng chọn kem đánh răng có chứa fluoride là điều nên ưu tiên hàng đầu. Fluoride là chất có khả năng ngăn chặn vi khuẩn gây sâu răng, đồng thời cung cấp một hàng rào bảo vệ răng, giúp cho men răng mạnh mẽ và giảm sâu răng.
1.5. Dùng chỉ nha khoa 🧵🦷
Dụng cụ xỉa răng thường khó có thể với tới những kẽ nhỏ của răng. Trong khi đó chỉ nha khoa hoặc công cụ tăm nước sẽ nhẹ nhàng lấy đi những mẩu thức ăn nhỏ bị nhét vào trong kẽ răng mà không làm gây hại cho nướu răng. Khi kẽ răng được vệ sinh sạch sẽ, thì những mảng bám, hiện tượng kích thích nướu và viêm nhiễm sẽ được giảm đi rõ rệt.
1.6. Súc miệng ngay sau khi ăn 💦👄
Bên cạnh việc đánh răng đúng cách và sử dụng sợi chỉ nha khoa, việc dùng nước kháng khuẩn để súc miệng có thể phòng tránh sâu răng và những bệnh lý của nướu. Nước súc miệng giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng theo 3 cách:
Tái khoáng hóa cho răng
Làm giảm mức độ axit trong miệng
Làm sạch những khu vực khó chải ở trong nướu và xung quanh nướu.
Dùng nước kháng khuẩn để súc miệng sau khi ăn như là một biện pháp làm sạch khá toàn diện, nhất là đối với các bé trên 12 tuổi hoặc những người không quen sử dụng tăm nước hoặc sợi chỉ nha khoa để vệ sinh răng miệng.
Ngoài ra, nhai kẹo cao su không đường sau mỗi bữa ăn có thể kích thích sự tiết nước bọt, trung hòa axit và vệ sinh bỏ các vi khuẩn trên bề mặt răng.
1.7. Mang dụng cụ bảo vệ hàm răng và không hút thuốc lá 🚬🚫
Nếu tham gia vào các môn thể thao hay các hoạt động giải trí có risk cao gây tổn thương cho răng thì phải sử dụng dụng cụ bảo vệ cho hàm răng.
Thuốc lá gây hiện tượng răng bị vàng, gây ra các bệnh về nướu và tăng nguy cơ ung thư vòm miệng. Do đó, tránh hút thuốc lá là một cách để duy trì sức khỏe cho răng miệng.
1.8. Chế độ đồ ăn sống lành mạnh
Dù ở tuổi nào, lựa chọn thức ăn sống lành mạnh luôn mang lại lợi ích tốt cho sức khỏe miệng và răng và sức khỏe nướu.
Uống nhiều nước tốt cho sức khỏe răng miệng cũng như sức khỏe tổng thể. Nên uống nước lọc sau mỗi bữa ăn có thể giúp đẩy lùi tác động xấu chất axit có trong đồ ăn và nước uống.
Chế độ ăn cân bằng các dưỡng chất bao gồm thực phẩm tươi sống như các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau và củ và các sản phẩm từ sữa sẽ đáp ứng đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Hạn chế tiêu thụ đồ ngọt cũng như đồ ăn chứa nồng độ axit cao. Đường trong các món ngọt bị vi sinh vật trong hệ miệng tiêu hoá, sẽ biến đổi thành chất axit có thể gây tổn thương răng và gây sâu răng. Ngoài ra, món ăn ngọt như bánh ngọt, kẹo thường bám dính chặt trên răng, tạo ra lượng axit trong khoảng thời gian dài. Trái cây có chứa nồng độ axit cao như quả cam, quả chanh, dứa, quả dâu tây, cùng với các thức uống như trà, nước cà phê có tác động đến răng men. Nước uống có gas cũng là một rủi ro gây ra các vấn đề về răng miệng vì cacbon trong nước có gas gây ra chất axit trong hệ miệng. Hãy súc miệng bằng nước lọc sau khi thưởng thức.
1.9. Khám nha khoa ít nhất 2 lần mỗi năm
Khám nha khoa định kỳ ít nhất 2 lần trong năm hoặc thường xuyên hơn nếu có vấn đề về răng nướu để được chăm sóc và tư vấn sức khỏe răng miệng. Nha sĩ sẽ màng lọc mảng bám trên răng, thăm khám phát hiện sâu răng và điều trị phù hợp. Ngoài ra, khám nha khoa định kỳ còn giúp phát hiện ra những vấn đề nguy cơ và đưa ra giải pháp ngăn chặn kịp thời như:
Phát hiện sớm các biểu hiện của ung thư khoang miệng: 90% trường hợp ung thư khoang miệng có thể điều trị khi phát hiện kịp thời. Nếu không được chẩn đoán sớm, ung thư sẽ di căn và do đó khó điều trị hơn.
Mòn răng bề mặt nhai do nghiến răng trong khi ngủ là một rối loạn do lo âu hay căng thẳng. Nếu không phát hiện và điều trị sẽ có nguy cơ gây sâu răng.
Bệnh về nướu gồm viêm nướu hay nha chu là nguyên nhân hàng đầu gây ra mất răng ở người lớn tuổi.
Tương tác với thuốc: Người lớn tuổi, đặc biệt là người có nhiều bệnh lý, dễ bị mắc khô miệng do giảm tiết nước bọt, là nguy cơ của sâu răng và bệnh về nướu. Có khoảng 800 loại thuốc gây ra tình trạng trên, vì thế cần báo cho nha sĩ biết loại thuốc đang dùng để thay đổi sang loại thuốc khác hoặc sử dụng nước súc miệng phù hợp. 😉
